tararseven
tararseven (üye)
Ankara / Stüdyo Fotoğrafçısı

Jan Saudek (1935 - )

Estetik olanı güzel olan ile ilişkilendirmemiz ne kadar “iyi” ya da ne kadar “doğru”dur? Saudek’in fotoğrafları bu soruya cevap olabilir. Onun fotoğraflarında, özellikle de olgun dönem fotoğraflarında estetik olan başka bir zemin üzerinde kendine yer bulmaktadır. Kadın ya da erkek çıplaklını sergileyişindeki ironik tavrı şok edici kim zamansa rahatsız edici sonuçlarla karşımıza çıkmaktadır. Bunu yaparken de fotoğraflarına pitoresk bir tavırda müdahalelerde bulunması plastik sanatlarla, özellikle de bu bağlamda resimle ilişkilendirebileceğimiz güzel anlayışının yanılsamasını gözler önüne sermektedir. Saudek’in bu tavrı çıplaklıktan erotizme, oradan da pornografiye uzanan bir yol üzerinde hareket etmektedir.



Pornografi gibi sanatlar açısından “tehlikeli” olarak görülebilecek bir mecra içerisinde Saudek yaratıları içerisinde bunu incelikle ifade etmektedir. Cinsel organların açık bir biçimde teşhiri, kadın ve erkeklerin cinsel birleşme durumlarının temsili dikkatlice düzenlenmiş kareler içerisinde “tehlikeli” temsiller olmaktan uzaklaşırlar. Saudek sadece pornografinin temsilinden değil, aynı zamanda kadın ve erkek bedeninin anormalliklerinden de faydalanarak farklı bir bakışı sergiler. Stieglitz ve Strand’dan Kertesz ve Bresson’a oradan da Weston’a uzanan ve çeşitli örneklere günümüze kadar ulaşan çıplaklık anlayışından uzaklaşarak kırılmalara yol açar. Kırılmanın yol açtığı süreç, çıplaklığı seyreden kişide hazzın uyanmasına değil, tiksinmeye ve nesneden uzaklaşmaya yol açar. Ancak, bu uzaklaşma ve tiksinme zamanla kendi estetiğini yeniden üreterek Saudek’in yaklaşımını anlaşılmasını olanaklı kılar.



Saudek’in hayatı da tarzındaki kışkırtıcı eğilimin izlerini taşımaktadır. 1935 yılında Prag’da doğan fotoğrafçının çocukluğu Alman işgali altındaki Çek Cumhuriyeti’nde geçer. Savaşın ardından da bu kentte yaşamayı sürdüren Saudek’in fotoğrafla tanışması bu dönem biriktirdiği Life dergileriyle olmuştur. Özellikle kendi açıklamasına göre Margeret Margaret Bourke-White, Eugene Smith ve Giselle Freund’un foto-röportaj çalışmaları onu derinden etkiler. Fotoğrafla tanıştığı 1950 yılında ileride fotoğraflarında model olarak kullanacağı hayat kadınlarıyla da “tanışır”... Aynı yıl ilk fotoğraf makinesini satın alarak ilk fotoğraf çekimlerine başlar. Tarzını belirleyen en önemli gelişmelerden biri olarak Jackson Pollock ve Norman Rockwell’in röprodüksiyonları ile tanışmasını göstermektedir. Onlardaki Soyut Dışavurumculuğun nesnesine yönelen öfkeli tarzı onu derinden etkiler. 60’lı yılların sonunda yaşanan toplumsal ve politik gelişmeler çağdaşları gibi onu da etkiler ve geleneksel olandan farklılığın ve kopuşun sanatsal anlamda ifade içerisinde yeni açılımlar yaratmaya gebe olduğuna duyduğu inancı pekiştirir. Aynı yıllarda çocuklarında birini de kaybetmesinden duyduğu acı, sanatındaki öfkeyi ateşler Sanatında nesnesine yönelttiği kışkırtıcı tavra rağmen, bazı fotoğraflarda çocukluğa yönelttiği bakış belki de bu kaybın yarattığı hüznü ifade etmektedir..



Tarih: 17 Eylül 2007, 21:36 - İp: 88.***.**8.49
sevalkalin
sevalkalin (üye)
İstanbul / Amatör

bu da benden sayın cap

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 00:31 - İp: 85.***.**8.177
onrkorkmaz
onrkorkmaz (üye)
İstanbul / Meraklı


yazılanları uzun uzun okumak istemedim çünkü şimdiye kadar tekrar tekrar çok okuyup araştırdığım bir abimizdir severim kendisini tarada sağolsun gerekli olan yerlere değinmiş
ülkesinde değeri çok sonraları bilinmiş bir sanatçi büyüğümüzdür bu fotoğrafı çoğu kimse kaldıramaz etik bulmaz ama anlatılmak isteneni izleyicinin gözüne sokarcasına yapması bence harika bir durum --->(the journey)
yukardaki fotoğrafı etik, örf, anane gibi kavramları bir süreliğine kenara koyup izlemenizi tavsiye ederim

dediğim gibi değeri çok sonraları anlaşılmıştır burdaki çoğu kişidende bunu anlamasını beklemiyorum
bilenler bilir bu ülkede "güzel istanbul" adlı heykelde döneminde farklı gerekçelerle kaldırıldı kimsede karşı çıkamadı

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 00:43 - İp: 88.***.**2.206
tararseven
tararseven (üye)
Ankara / Stüdyo Fotoğrafçısı

Kimse yanlış anlamasın kimseye amacım laf atmak değil, haddime düşmez.


Fakat bence sadece fotoğrafta değil; sanatın her dalında (soyunarak meşhur olan şarkıcılarımızdan bahsetmiyorum) cinsellik, erotizm ve bunlar gibi kavramların sınır olarak çizilmesinin tek nedeni yıkılamayan tabulardır. Belki ben çok rahat bir insanım bilinmez, ama sırf çıplaklık var diye direk pornografiyle bir tutulması kanımca yanlış...

Sonuçta pornografinin amaçları bellidir, Jan Saudek'in fotoğraflarında ise hep bir hikaye vardır...

Ayrıca Jan Saudek'in sadece nü değil, gerçekten izleyenlere çok şey ifade edebilecek fotoğrafları da mevcuttur...








Yukarıdaki fotoğraflarda ben "erotik" veya "pornografik" bir öge göremedim

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 00:59 - İp: 88.***.**9.58
sevalkalin
sevalkalin (üye)
İstanbul / Amatör

yahu tara nedir bu çıplaklık takıntısı sanatta anlamıyorum ben..derinlere inmek lazım..biri bişiyler yaptıysa önce anlamak lazım..olmadı mı..bi daha anlamaya çalışın derim..taki anlayana kadar

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 01:04 - İp: 85.***.**8.177
tararseven
tararseven (üye)
Ankara / Stüdyo Fotoğrafçısı

Walla abla benim bi takıntım yok da, ben bu topici sergide lafı geçince "bilmiyorum" diyen abilerim için açmıştım söz verdiğim için... aaa bi baktım çıplaklık pornografi erotizm diye laf olmuş, bende ekleme yaptım bu güzel insan sadece erotik çalışmıyor diye

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 01:06 - İp: 88.***.**9.58
tararseven
tararseven (üye)
Ankara / Stüdyo Fotoğrafçısı

tabi şunu eklemeden geçemem, bu değerli insanın zamanında yok digital makinelermiş, yok photoshoplarmış, yok tam donanımlı stüdyo malzemeleriymiş falan yok.. 1950'li, 60'lı yıllardan bahsediyoruz

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 01:07 - İp: 88.***.**9.58
sevalkalin
sevalkalin (üye)
İstanbul / Amatör

heheheh senin çalışmalara erotik mi diyolar
çıplaklık eşittir erotizm öyle miiiii...
hayvanlar da çıplak

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 01:09 - İp: 85.***.**8.177
tararseven
tararseven (üye)
Ankara / Stüdyo Fotoğrafçısı

Yok benim çalışmalarıma değil bu topicde diyolar, ayrıca çıplak benim çalışmalarım işte bildiğin cıbıl ben itiraz etmiyorum, isteyen beğenmeyebilir, hatta şiddetle kınayabilir Ben rahatım neticede..

dur dur konu dağılmasın, konumuz Jan Saudek


(sanki ademle havva giyinik geldiler dünyaya, anamızın karnından da kıyafetlerle doğuyoruz.. hiiiç işte )

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 01:12 - İp: 88.***.**9.58
onrkorkmaz
onrkorkmaz (üye)
İstanbul / Meraklı

tara
hep destek tam destek
soyunun uleennnnn

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 02:03 - İp: 88.***.**2.206
tararseven
tararseven (üye)
Ankara / Stüdyo Fotoğrafçısı

aahahah ben o lafı bi yerden hatırlıyorum,


haaaaa ben modelime o sözcük öbeğini sarfetmiştim :D "çok konuştun hade soyun"

(duyanda sapık sancak beni )

 

Tarih: 19 Eylül 2007, 02:05 - İp: 88.***.**9.58