Yapay Zeka Fotoğraf Oluşturma Nasıl Yapılır

Yapay Zekânın Objektifinden Bakmak: Bir Fotoğrafçının Gözünden Mesleğin Evrimi ve Geleceğin Belirsizliği

"Yapay zeka ile fotoğraf nasıl oluşturulur?" Bu başlık, günümüzün teknoloji meraklıları için basit bir arama sorgusu olabilir. Ancak deklanşöre basmanın, doğru ışığı beklemenin ve o "an"ı yakalamanın ne demek olduğunu bilen bizler için bu soru, acı bir tebessümle karşıladığımız, bir devrin kapanış ilanıdır. Eski bir fotoğrafçı olarak, bu konuyu ruhunda mesleğinin izlerini taşıyan herkes adına açmayı bir görev biliyorum.

Bir zamanlar, fotoğrafhanelerimizin loş ışığında, kimyasalların keskin kokusu eşliğinde fotoğrafları tab ederken yaşadığımız o heyecanı hatırlar mısınız? Analog makinelerimizi bir bir satıp dijitalin getirdiği "kolaylığa" ve "hıza" geçerken bir sevinç dalgası vardı. Kim bilebilirdi ki bu sevinç, aslında zanaatımızın ruhunu yavaş yavaş teslim ettiğimiz bir sürecin başlangıcıydı. Oysa şimdi, çok daha büyük ve geri döndürülemez bir dalgayla karşı karşıyayız.

"Prompt" Deklanşörün Yerini Aldığında

Evet, acı ama gerçek: Birçoğumuz artık Photoshop gibi yapay zekâ destekli programları, uygulamaları kullanıyoruz ve bu, işleri hızlandırdığı için hoşumuza gidiyor. Ancak madalyonun diğer yüzüyle yüzleşme vakti geldi. Artık bir anı ölümsüzleştirmek için sabırla bekleyen, kompozisyon kuran, ışığı okuyan değil; doğru kelimeleri bir metin kutusuna yazan kişi "görüntüyü oluşturan" oluyor. Artık "prompt" yazan herkes fotoğrafçı.

Bu durum, mesleğimizin temelini oluşturan tecrübe, bakış açısı ve teknik bilgiyi bir anda anlamsızlaştırdı. Yıllarımızı verdiğimiz ustalık, bir algoritmanın saniyeler içinde ürettiği görseller karşısında değersizleşti. Bizler, "o anın" peşindeki avcılardık. Şimdiyse yapay zekâ, hayal dahi edilemeyecek anları hiç yaşanmamış olsalar bile yaratabiliyor. Meslek elden gitti. Fotoğrafçılık ölmedi, belki sadece "evrim geçirdi" ama bu evrimde biz eski zanaatkârlara yer kalmadı. Eskiden vesikalık çekimlerden düğünlere, ürün fotoğraflarından süblimasyon baskı işlerine kadar geniş bir yelpazede hayatımızı kazanırdık. O baskıların bile modası geçti.

Bu Sadece Bizim Hikâyemiz Değil

Elbette bu teknolojik tsunamiden payını alan sadece bizler değiliz. Müzik sektörü, birkaç komutla beste yapan yapay zekâlarla sarsılıyor. Grafikerler, saniyeler içinde logo ve afiş üreten platformlarla rekabet etmeye çalışıyor. Danışmanlık, hukuk gibi metin ve veri analizine dayalı meslekler, devasa bilgi setlerini anında işleyen algoritmaların tehdidi altında. Şimdi sıra sinema sektöründe. Maliyetleri düşürmesi ve görsel kaliteyi artırması bir "güzellik" olarak sunulsa da, bu "güzellik" binlerce set çalışanının, sanatçının ve yönetmenin emeğini gereksiz kılma potansiyeli taşıyor.

İnsan Olmadığında Sanatın Anlamı Ne Olacak?

Bu noktada durup kendimize şu felsefi soruyu sormalıyız: Peki, bir gün hiç insan kalmazsa, robotlar birbirleri için resim çeker mi? Müzik dinler mi? Film izler mi? Hatta yemek yer mi?

Hizmet sektörü ve insanın işini kolaylaştıran her teknoloji, aslında yavaş yavaş insana olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Bizler konfora alıştıkça, makineler daha zeki oluyor. Beynimizi kullanmazsak, düşünmezsek, yaratmazsak, bizi çevremizdeki herhangi bir canlıdan ayıran temel özelliğimizi yitiririz. Biz insanız ve insan olmanın getirdiği sorumlulukla yaşamalıyız. Her yeni gelen teknolojiye körü körüne bir sevinç ve umut bağlamak yerine, onun getireceği ahlaki ve varoluşsal sonuçları da sorgulamalıyız.

Geleceğe Bakış: Zanaatın Ruhu Nerede Saklı?

Bugün ayakta kalmayı başaran, belki de en "insani" dokunuşa ihtiyaç duyan berberlik gibi meslekler bile bir gün teknolojiye yenik düşebilir. Buna şüphe yok.

Bizim mesleğimiz, yani bildiğimiz anlamıyla fotoğrafçılık bitti. Artık eskisi gibi para kazanamıyoruz. Ancak belki de bu bir son değil, bir dönüşümdür. Belki de geleceğin fotoğrafçısı, en iyi "prompt" yazan kişi değil, yapay zekânın ürettiği milyonlarca görsel arasından en anlamlı olanı seçebilen, ona ruh katabilen, bir hikaye anlatabilen küratör olacaktır. Belki de görevimiz, makineye neyi "göreceğini" öğretmek olacak.

Karanlık odanın yerini algoritmalar almış olabilir, ama bir hikâyenin ruhu, o insani bakış, hâlâ bir yerlerde ışığı arıyor.

Eski günlerin hatırına, deklanşöre basan tüm parmaklara selam olsun. Kendinize iyi bakın.